Ilgaz Dağı Milli Parkı Doğal Çam Orman Arazilerinin Çölleşme Risk Değerlendirmesinde Bulanık-AHP Yaklaşımı ve Yapay Zekâ Kullanımı

Abstract

Bu çalışmanın amacı, çam ormanlarıyla kaplı alanların çölleşme risk değerlendirmesinde Akdeniz Avrupası için Çölleşme Gösterge Sistemi (DIS4ME) yaklaşımında ele alınan indikatörleri dikkate alarak, Ilgaz Dağı Milli Park sınırları içerisinde doğal çam orman arazilerinin çölleşme risk değerlendirmesini yapmaktır. Çölleşme risk değerlendirmesinde 8 indikatör (yağış, kuraklık, toprak bünyesi, taşlılık, bitki örtüsü-kapalılık, eğim, derinlik ve bakı) ele alınmıştır. Fakat, DIS4ME yaklaşımından farklı olarak bu çalışmada ele alınan indikatör indeks değerleri modelden birebir alınmayıp, Bulanık-Analitik Hiyerarşik Süreç (Bulanık-AHP) yaklaşımı ile daha da hassaslaştırılmıştır. Toprakların temel fiziko-kimyasal özellerini belirlemek amacıyla alandan 151 toprak örneği alınmıştır. Ilgaz Dağı Milli Park alanı içerisinde çölleşme risk değerlendirmesi yönünden alanda dağılım gösteren toprakların büyük bir çoğunluğunun çölleşme riski altında olduğu belirlenmiştir. Ayrıca, çalışmada elde edilen model sonuçları yapay sinir ağları ile tahmin edilmiştir. Elde edilen sonuçlara göre, çölleşme riskinin belirlenmesinde % 99 doğrulukla tahmin edilebilir olduğu belirlenmiştir.