Son Yıllarda Afrika'da Fransa ve Fransızca Karşıtlığı Üzerine Bir Araştırma

Abstract

Günümüzde Afrika kıtasında yaşanan sıkıntıların arka planında Batı müdahalesinin olduğu konusundaki iddiaların gerçekliği ortaya çıkmaktadır. Zengin yeraltı ve yerüstü kaynaklarına sahip olmasına rağmen Afrika, sömürgeci politikalar nedeniyle derin ekonomik ve kültürel problemler yaşamaktadır.1524'te Kara Kıta'da ilk defa sömürgeciliği başlatan Fransa'nın Benin, Burkina Faso, Cezayir, Chagos Takımadaları: Cibuti, Çad, Fas, Kamerun, Fildişi Sahilleri, Gabon, Gine, Komorlar, Kongo Cumhuriyeti, Madagaskar, Mali, Mauritius, Moritanya, Nijer, Orta Afrika Cumhuriyeti, Senegal, Togo, Tunus, Seyşeller gibi 20'den fazla ülkeyi asırlarca sömürdüğü söz konusu olduğundan Fransa ve Fransızca karşıtlığı durumunun ciddiyeti sömürülen bu ülkelerde daha net anlaşılacaktır. Sömürgeci ülkeler ele geçirdikleri ülkelerin maddi ve manevi her alanına girerek bu coğrafyalarda büyük yıkım ve yoksulluğa sebep olmuşlardır. Kültürün en önemli ögelerinden birisi olan yerelde konuşulan lisanı, bu değişimlerde özellikle ön plana almışlardır. Sömürgeci ülkelerin ilk olarak o bölgenin lokal dilini değiştirmekle işe başladığı görülmektedir. Bu süreçte çalışmaya konu teşkil eden Fransa yönetiminin Fransızcayı Afrika kıtasında çok büyük bir alana hâkim kılarak büyük bir Fransızca konuşan bir topluluğun ortaya çıkmasına sebep olmuştur. Bugün Afrika'da 200 milyona yakın Fransızca konuşan bir nüfus göz önüne alındığında, 70 milyonluk bir Fransa'nın bu kıtayı nasıl acımasız bir kültür soykırımına maruz bıraktığı anlaşılacaktır. Bu bağlamda bugün dünyada Fransızcanın en çok konuşulduğu kıtanın Afrika olduğu söz konusudur. XVIII. ve XIX. Yüzyıllarda Osmanlı devletinde de Fransa ve Fransızca dilinin Osmanlı aydınlarının ve Babıali'de önemli görevlerde bulunan bürokratların nazarında büyük bir itibar gördüğü bilinmektedir. Son zamanlarda Fransa ve Fransız dilinin bu yükseliş hızı 1960'lardan itibaren önemini kaybettiği görülmektedir. Çağdaş bilim dili olan İngilizcenin lokal dille birlikte Fransızca 'ya tercih edildiğine tanık olunmaktadır. Bu çalışmada buna benzer bir olgunun Afrika'da hayat bulduğunu ve artık bir sömürge dili olan Fransızcanın resmi dil olarak konuşulmadığı ve okutulmadığı bir döneme vurgu yapmak istiyoruz. Günümüze gelinen noktada Afrika'daki Fransa'nın eski sömürgelerinde yeni bir uyanışın başladığı ve Fransızca dilinde yapılan eğitime karşı çıkan fikir ve düşüncelerin güçlü bir sesle gündem oluşturduğu görülmektedir. Afrika'daki bazı eleştirmenler, Fransa'nın eski sömürgelerinde hala ekonomik ve siyasi nüfuzunu Françafrique politikasıyla sürdürdüğünü iddia ederek böylece Fransa'nın yeni bir tür sömürgecilik stratejisi geliştirip uygulamaya devam ettiği kanaatindedir. Anahtar Sözcükler: Afrika, Fransa Karşıtlığı, Fransızca, Sömürgecilik, Françafrique

The truth of the claims that Western intervention underlies the problems experienced in Africa today is becoming clear. Despite being a continent rich in underground and surface resources, it has been subjected to immense economic and cultural problems as a result of colonialist policies. France, which first initiated colonialism in the Black Continent in 1524, has exploited over 20 countries for centuries, including Benin, Burkina Faso, Algeria, the Chagos Archipelago, Djibouti, Chad, Morocco, Cameroon, Ivory Coast, Gabon, Guinea, Comoros, Republic of the Congo, Madagascar, Mali, Mauritius, Mauritania, Niger, the Central African Republic, Senegal, Togo, Tunisia, and the Seychelles. The gravity of anti-French and anti-French sentiment in these exploited countries becomes even clearer. Colonial powers have invaded every material and spiritual aspect of the countries they conquered, causing widespread destruction and poverty in these regions. They particularly prioritized the local language, one of the most important elements of culture, in these changes. Colonial powers seem to have begun by changing the local language of a region. In this process, the French administration, the subject of this study, made French dominant across a vast area of the African continent, leading to the emergence of a large French-speaking community. Considering the French- speaking population of nearly 200 million in Africa today, it becomes clear how a France of 70 million subjected this continent to a brutal cultural genocide. In this context, Africa is the continent where French is most widely spoken in the world today. It is known that in the 18th and 19th centuries, France and the French language were held in high esteem by Ottoman intellectuals and bureaucrats holding important positions at the Sublime Porte. More recently, this rapid rise in the French language has been seen to have diminished in importance since the 1960s. We witness the preference for English, the language of modern science, over French, along with the local language. In this study, we want to highlight a period when a similar phenomenon emerged in Africa, where French, a colonial language, was no longer spoken or taught as an official language. Today, it appears that a new awakening has begun in France's former colonies in Africa, and that ideas and opinions opposing French-language education are gaining traction. Some critics in Africa argue that France continues to maintain its economic and political influence in its former colonies through the Françafrique policy, thus continuing to develop and implement a new form of colonialism. Keywords: Africa, Anti- French, French, Colonialism, Françafrique.