Ünye'de Doğal Yayılış Gösteren Nergis (Narcissus Tazetta L.) Çiçeğinin Kültüre Alınması Üzerine Bir Araştırma

Abstract

Çalışmada Narcissus tazetta çiçeğinde dikim zamanı ve soğan iriliğinin kalite ve verim üzerine etkileri araştırılmıştır. Ağustos ayında doğadan sökülen Narcissus tazetta soğanları çevre genişliklerine göre üç iriliğe (12.1-14 cm, 10.1-12 cm ve 8.1-10 cm) ayrılmış ve farklı zamanlarda (Eylül, Ekim ve Kasım aylarında) açık araziye dikilmiştir. Araştırmada, tepal eni, tepal boyu, korona çapı, korona uzunluğu, periant tüpü uzunluğu, çiçek çapı, çiçek sap uzunluğu, çiçek sap çapı, en uzun ve en kısa pedisel, ovaryum uzunluğu, bir daldaki çiçek sayısı, çiçek uzunluğu, yaprak sayısı, yaprak eni, yaprak uzunluğu, soğan çevre artış değeri, yavru soğan oluşturma oranı, verim, vazo ömrü ve kantitatif ölçümler (oransal yaprak alanı, özgül yaprak alanı, oransal yaprak ağırlığı, oransal gövde ağırlığı ve yaprak kalınlığı) gerçekleştirilmiştir. Araştırma sonucunda, çiçeklenme oranları bakımından, en iri soğanlardan en yüksek çiçeklenme oranı elde edilmiştir. İkinci iri soğanlardan sadece birkaç adet çiçek elde edilmiştir. Üçüncü iriliğe sahip soğanlardan ise çiçek alınamamıştır. Dolayısı ile soğan iriliği bakımından kesme çiçek yetiştiriciliğinde soğan çevre genişliğinin en az 12-14 cm olması gerektiği belirlenmiştir. Çiçek kalitesi ve hasat döneminin uzunluğu açısından Ünye koşullarında Narcissus tazzetta çiçeğinin kültüre alınması denemesinde genel olarak en iyi dikim zamanının, birinci dikim zamanı (Eylül sonu) olduğu anlaşılmıştır. Çiçek sap uzunluğu Eylül dikiminde en uzun bulunurken, sap üzerindeki çiçek sayısı Eylül ayı dikiminde 4.4 adet iken, Ekim ayı dikiminde 4.9 adet olarak gerçekleşmiştir. Farklı dikim zamanlarına göre çiçeklenme periyodu, birinci dikim zamanında 15 Ocak-4 Mart tarihleri arasında, ikinci dikim zamanında 03 Şubat-21 Mart tarihleri arasında ve üçüncü dikim zamanında ise 22 Şubat-11 Nisan tarihleri arasında gerçekleşmiştir. Farklı dikim zamanları ile yapılan yetiştiricilikte çiçeklenme periyodu 15 Ocak?tan 11 Nisan tarihine kadar yaklaşık 3 aylık bir zamana yayılmıştır.In this study, the effect of planting time (September, October, November) and the size of flower bulbs (12.1-14 cm, 10.1-12 cm ve 8.1-10 cm) on flower quality and flowering period of natural Narcissus tazetta in Ünye province were investigated. Tepal width, tepal length, corona diameter, corona length, perianth tube length, flower size, flower stem length, flower stem diameter, the longest and shortest pedicel, ovary length, the number of flowers per stem, flower diameter, number of leaves, leaf width, leaf length, vase life, yield, quantitative measurements (stem weight ratio, leaf weight ratio, leaf area ratio, specific leaf area, leaf thickness) and flowering period were determined. As a result, the best quality of flowers as well as the highest flowering rate was obtained from the flower bulbs with a circumference of 12-14 cm. The smaller bulbs with a circumference of 10-12 cm gave only a few flowers whereas the smallest ones did not give any flowers. Therefore, it is suggested that the minimum circumference of the bulbs should be at least 12 -14 cm for Narcissus tazetta cut flower production. It is also suggested that the best planting time is September for Narcissus tazetta cut flower production in Unye province, by considering the flower quality and harvest period. Flower stem length was longest in flowers from the first planting in September whereas the number of flowers per stem increased to 4.9 in the last planting time in November from 4.4 in the first planting in September. The flowering lasted between 15 January and 4 March for the first planting, 3 February and 21 March for the second one, 22 February and 11 April for the last one. The flowering period was extended to about 3 months (15 Jan - 11 April) by planting the bulbs at 3 different times. Key Words: Narcissus tazetta, bulb size, cultivation, flowering period, flower quality, planting date.