Tavşan Modelinde Endoskopik Sinüs Cerrahisi Sonrası Erken Dönem İntranazal Steroid Kullanımının Yara İyileşmesi Üzerine Etkilerinin Değerlendirilmesi

Abstract

Amaç: Bu çalışmanın amacı, sinüs cerrahisi sonrası intranazal steroidlerin erken dönemde kullanılmasının yara iyileşmesi üzerine etkilerini tavşan modelinde saptamaktır.Gereç: 42 erkek Yeni Zelanda beyaz tavşana bilateral ventral nazal konkalara 3mm-punch forseps ile mukozal rezeksiyon yapıldı. Ardından hayvanlar serum, geç steroid ve erken steroid guruplarına ayrıldı. 1.gruba salin damla, 2. gruba ilk 7 gün salin damla ve devamında mometazon furoat nazal sprey (MFNS) 50µg/her nostril/gün, 3. gruba ise postoperatif 1. gün başlamak üzere aynı dozda MFNS tedavisi uygulandı. 10. ve 21. günlerde kesim yapılarak hayvanların sol nazal pasajları histopatolojik olarak hematoksilen-eosin (H&E) ile ve immunhistokimyasal MMP-9 boyanması yönünden değerlendirildi. Sağ nazal pasaj doku örneklerinde, hidroksiprolin düzeyi yaş dokuda Yüksek Performanslı Likit Kromatografi (HPLC) ile mg/g cinsinden ölçüldü.Bulgular: Geç ve erken steroid grupları arasında 10.ve 21. günde MMP-9 boyanması açısından fark izlenmedi. 10.günde erken steroid grubunda, kontrol grubuna göre anlamlı yoğun MMP-9 boyanması (P=0,017); erken ve geç steroid grubunda ise serum grubuna göre anlamlı olarak daha fazla fibrozis mevcuttu. (P=0,017)Yaş dokuda hidroksiprolin düzeylerinde ise ilk 10 gün sonunda fark izlenmedi. 21. günde erken steroid grubunda, geç steroid grubuna göre yüksek oranda hidroksiprolin düzeyi tespit edildi. (P=0,02)Sonuç: Fonksiyonel Endoskopik Sinüs Cerrahisi (FESC) sonrası intranazal steroidin yararlı etkileri göz önünde bulundurularak erken başlanılmasının, yara iyileşmesi üzerine kötü yönde etkisi olmayacağını, hatta ileri dönemde iyileşme kalitesini arttıracağını düşünmekteyiz.Objectives: The aim of this study is to investigate the effect of early intranasal steroid administration on wound healing after sinus surgery.Methods: Forty-two, male New Zealand rabbits underwent bilateral 3mm-punch resection of the concha nasalis ventralis. The animals were divided into 3 groups as saline, late steroid (LS) and early steroid (ES). Saline group recieved saline drops, LS group recieved saline drops for 7 days followed by intranasal mometasone furoate (IMF) 50 µg/nostril/day and ES group recieved IMF (same dose) starting on post-op day 1. The animals were sacrificed on post-op days 10 and 21. Left nasal specimens were examined histopathologically with hematoxylin-eosin and immunohistochemical matrix metalloproteinase 9 (MMP-9) stains. Right nasal specimens were examined with high performance liquid chromatography and hydroxyproline levels were measured as mg/g in wet tissue.Results: LS and ES groups were similar with regards to MMP-9 staining on days 10 an 21. On day 10, ES group revealed significantly intense MMP-9 staining when compared with saline group (p=0.017) and LS and ES groups revealed significant fibrosis when compared with saline group (p=0.017). Hydroxyproline levels were similar in all groups on day 10. ES group revealed significantly higher hydroxyproline levels when compared with LS group on day 21 (p=0.02).Conclusion: We propose that early intranasal steroid treatment after FESS has no detrimental effect on wound healing, and provides higher quality of healing on the long run.