Medya Kültür İlişkisi Bağlamında Gönül Dağı Dizisinde Halk Kültürü Unsurları

Abstract

Halkın geçmiş yaşantılarının sonucu olarak ortaya çıkan maddi ve manevi değerler bütününe kültür denmektedir. Halkın ortak malı olan kültürel unsurlar, matbaa ile ortaya çıkan ve teknoloji ile birlikte gelişimini sürdüren medya karşısında kayıtsız kalmamış, medya kültürü içinde yer edinmeye başlamıştır. Halk kültürü unsurları radyo, televizyon ve internet gibi dijital araçların geliştiği günümüzde ise elektronik kültür ortamlarında da kendini göstermektedir. Bu durum medya-kültür ilişkilerinin halk bilimciler tarafından incelenmesinin gerekliliğini ortaya koymaktadır. 17 Ekim 2020 tarihinde TRT 1 ekranlarında yayımlanmaya başlayan Gönül Dağı dizisinde birçok halk kültürü unsuru bulunmaktadır. Dizi içindeki bu unsurlar, çalışmanın konusunu oluşturmaktadır. Fakat tespit edilen kültürel unsurların sayıca fazla olması ve dizinin yayımlanmaya devam etmesi sebebiyle tezin kapsamı Gönül Dağı'nın birinci ve ikinci sezonuyla sınırlandırılmıştır. Bu çalışmadaki amaç, Gönül Dağı dizisinde yer alan halk kültürü unsurlarının tespit edilmesi ve bu unsurların medya-kültür ilişkileri bağlamında incelenmesidir. Yapılan incelemeyle birlikte kültürel unsurları medya-kültür ilişkisi bağlamında nasıl yeniden oluşturulabilir, medyanın olumsuz etkilerine karşı ne gibi önlemler alınabilir ve medyanın kültürün gelecek kuşaklara aktarımında ne derece etkilidir sorularına cevap aranmıştır. Beş bölümden oluşan bu çalışmanın ilk bölümünde çalışmanın konusu, kapsamı, amacı, önemi, özgün değeri ve yöntemi açıklanmıştır. İkinci bölümde çalışmanın temel kavramları ve Gönül Dağı dizisi hakkında genel bilgiler verilerek kuramsal bir çerçeve ortaya konulmuştur. Çalışmanın esas kısmını oluşturan üçüncü bölümde dizide yer alan halk kültürü unsurları, Sedat Veyis Örnek'in halk bilimi tasnif yöntemine göre tespit edilerek sınıflandırılmış ve tahlil edilmeye çalışılmıştır. Dördüncü bölümde tespit edilen kültürel unsurların arka planını oluşturan dini ve kültürel değerler üzerinde durularak diziye yansıyan eski Türk kültlerinin izi sürülmüş, dizi karakterlerinden Ciritçi Abdullah ile Türk destan ve hikâyeciliğinin önemli şahsiyeti Dede Korkut arasında benzerlik kurulmuştur. Çalışmanın sonuç bölümü olan beşinci bölümde ise tasnifi yapılan söz konusu halk kültürü unsurları, medya ve kültür ilişkileri bağlamında değerlendirilmiştir. Anahtar Kelimeler: Kültür, Medya-kültür ilişkisi, Gönül Dağı, Halk kültürü unsurları.Culture comprises both material and spiritual values that are inherent to a particular group of people. As the media has evolved, cultural elements specific to a group have become integrated into media culture. This integration is evident in electronic platforms such as radio, television, and the internet, where folk culture elements are now prominently displayed. Consequently, folklorists should analyze the relation between media and culture. The cultural elements of the Gonul Dagı series, which has been airing on TRT 1 since October 17, 2020, are the focus of this study. Due to the abundance of cultural elements and the ongoing broadcast of the series, the study's scope has been limited to the first and second seasons of Gonul Dagı. The goal of the study is to identify the cultural elements in the series and analyze them. The study examines how traditions can be preserved, how to guard against the negative aspects of media, and the effectiveness of media culture in preserving and transmitting cultural heritage. This study comprises five sections. The first section explains the purpose, importance, original value, and method of the study. The second section provides the basic concepts of the study and information about the Gonul Dagı series. The third section classifies and analyzes the folk culture elements in the series according to Sedat Veyis Örnek's method. The fourth section emphasizes the religious and cultural values behind the cultural elements and traces the old Turkish cults. It also establishes a similarity between the series character Ciritci Abdullah and Dede Korkut. In the fifth section, the classified folk culture elements are evaluated in the context of media-culture relation. Keywords: Culture, Media-culture relation, Gonul Dagı, Folk culture elements.