Okul Öncesi Dönem Çocuklarında İmgelem Gücü ve Masal Kitabı İllüstrasyonları

Abstract

Okul öncesi dönem eğitiminde, çoklu gelişimsel evreler açısından (bilişsel, sosyal, davranışsal, duyuşsal, psikolojik) büyük bir öneme sahip olan masal kitapları ile masal kitabı illüstrasyonlarının niteliği ve önemi, bilim insanları ve araştırmacılar tarafından sürekli dile getirilmektedir. Çünkü, masallar ve masal karakterleri çocukların ilgisini çekerek, özellikle tutum ve davranışlar, alışkanlıklar, imgelem gücü gelişimleri açısından yönlendirici olabilmektedir. Masalların gizemli, sıradışı olaylar dizgisi ile karakterlerin olağanüstü özellikleri ve güçlerinin, çocukların imgelem dünyasıyla yakından ilişkili olduğu bilinmektedir. Buna bağlı olarak, masallardaki olayların, karakter özelliklerinin ve davranışlarının çocuklar için örnek teşkil ettiği ve gördüklerini model alarak, dikkat çekmek, takdir edilmek istedikleri görülmektedir. Okul öncesi eğitim, çocukların kişilik gelişimlerinin ve diğer bütün gelişimsel özelliklerinin kazanılması açısından özel bir yere sahiptir. Bu dönemde gerçekleştirilen eğitimin niteliği, çocukların birey olma özellikleriyle doğrudan ilişkilidir. Bu sebeple, okul öncesi evrelerde eğitimin büyük bir kısmını oluşturan masal kitabı okuma - anlatma etkinlikleri ve masal kitaplarının seçimi, çocukların ilerleyen dönemlerdeki kişilik gelişimleri ve eğitim - öğretim süreçleri boyunca önemli etkiler yaratmaktadır. Araştırmanın amacı; okul öncesi dönemde başlayarak, eğitim - öğretim süreci boyunca azımsanmayacak kadar büyük öneme sahip olan masal kitabı illüstrasyonlarının, çocukların gelişimsel evrelerine, özellikle de imgelem gelişimlerine ilişkin önemini ve etkilerini sorgulayarak, konu kapsamında belirlenen problemlere pedagojik ve kuramsal çerçevede çözüm üretebilmektir. Bu amaç doğrultusunda, 4 - 5,5 yaş grubu çocuklardan oluşan gruplar (denek ve kontrol) belirlenerek, bilir kişilerin deneyimleri ve fikirleri eşliğinde gruplar tarafından cevaplanmak üzere 2 adet veri kayıt formu oluşturulmuştur. Planlanan gözlem ve uygulama çalışması, Samsun Bahçeşehir Okulları Anaokulunda, yetkili öğretmenler aracılığıyla denek ve kontrol grubuna dahil olan çocuklarla birlikte masal kitabı okuma, illüstrasyonlarını inceleme ve gözlemleme şeklinde gerçekleştirilmiştir. Çalışma sonucunda ulaşılan vargılar, çocukların masal kitaplarında öncelikle masal karakterlerine ve kitabın diğer illüstrasyonlarına dikkat ederek, karakterlerden etkilendiklerini, taklit etme eğiliminde olduklarını göstermiştir. Ayrıca, illüstrasyonlarını çok beğenerek inceledikleri masal kitabının tekrar okunmasını istedikleri, buna karşı, hoşlanmadıkları, korkutucu buldukları masal kitapları hakkında eleştirilerde bulundukları gözlemlenmiştir. Araştırmadan elde edilen veriler, tasarım konusunda yeterli düzeyde eğitimi bulunmayan, pedagojik anlamda bilgi ve donanıma sahip olmayan kişiler ve yayın evleri tarafından hazırlanarak satışı yapılmakta olan masal kitaplarının sayıca fazla olduğunu göstermektedir. Bunun yanı sıra, tasarım kriterlerine uygun, çocukların gelişimleri ve beklentileri dikkate alınarak illüstrasyonları başarılı illüstratörler tarafından özenle gerçekleştirlmiş başarılı masal kitaplarının oldukça sınırlı sayılarda olduğu görülmektedir. Bu durum, çocukların gelişimsel dönemleri açısından olumsuz örnek teşkil ederek, bireysel gelişimlerine ilişkin tehlikeli alışkanlık ve davranışlara özendirebilmektedir. Bilirkişilerin desteğiyle ulaşılan verilere göre; çocuklara yönelik hazırlanması planlanan tüm masal kitapları, çocukların imgesel, davranışsal, sosyal, psikolojik, duyuşsal vb. gibi gelişimleri göz ardı edilmeden, yalnızca bu konuda yetkin olan illüstratörler tarafından tasarlanmalıdır. Diğer taraftan, çocukların kişilik gelişimleri için hedeflenen yaratıcılık ve becerilerin sağlıklı bir şekilde kazandırılması konusunda ailelerin, eğitimcilerin ve toplumun bu konuda bilinçli davranarak gerekli hassasiyeti taşımaları gerekmektedir. Anahtar Sözcükler: Okul öncesi dönem, İmgelem, İmgesel gelişim, Masal kitapları, İllüstrasyon.In preschool education, in terms of multiple developmental stages (cognitive, social, behavioral, emotional, psychological) with a big fairy tale books with important storybook nature and importance of illustrations, they are told constantly by scientists and researchers. Because, fables and fairytale characters attracted the attention of children, especially attitudes and behaviors, habits, the router can be in terms of the development of imagination. Tales of mystery, unusual events with outstanding features and power of the character string, is known to be closely associated with the world of children's imagination. Accordingly, in the event of fairy tale, character traits and behavior as a role model for their children and see them modeled, to attract attention, they want to be seen to be appreciated. Preschool education, in terms of children's personality development and the acquisition of all other developmental characteristics has a special place. This is the nature of the training carried out in the period, it is directly related to their children's individual characteristics. Therefore, reading storybook make up a large part of the training in stages preschool - telling events and the selection of fairy tale books, children's personality development and education in later stages - create significant effects throughout the teaching process. Purpose of the research; starting in preschool education not least during the teaching process as well as having great importance storybook illustrations of, their children's developmental stages, especially by questioning the importance related to vision development and its effects, to produce solutions in pedagogical and theoretical framework to identified problems within the scope of the subject. For this purpose, from 4 to 5,5 years of age groups of children (experimental and control) was determined, accompanied by the experience and ideas of the person knows to be answered by the group 2 data registration form has been created. Planned observation and practice, in Samsun Bahçeşehir Schools Kindergarten, storybook with children involved in the subjects and the control group read through competent teachers, inspection and monitoring were performed in the illustrations. The conclusions reached in the study, paying attention primarily to other fairy tale characters and storybook illustrations in children's books, they were impressed by the character, it showed that imitate the slope. Also, very approvingly illustrations of fairy tale books they want to read again they examined, against it, like they have observed in their criticism about fairy tale books they find frightening. The data obtained from this study, without adequate training in the design, pedagogical sense, knowledge and equipment to people who do not have fairy tale books and publications prepared by the sales carried out shows that outnumber homes. As well as, according to design criteria, and successful development of children's fairy tale book illustrator carefully it was proven by successful illustrations expectations are considering seems to be quite limited in number. In this case, constitute a negative example in terms of children's developmental stages, may encourage dangerous habits and behaviors related to personal development. With the support of the people he knows, according to the accessed data; preparation for children planned all fairy tale books, children's imaginative, behavioral, social, psychological, emotional and so on. development, such as being ignored, should only be designed by illustrators who are competent in this matter. On the other hand, the targeted creativity and personality development skills for children of families about to gain a healthy way, educators and society must bear the required sensitivity by acting consciously about it. Keywords: Early childhood development, Imagine, Imaginative development, Fairy tale book, Illustration.