Samsun Ekolojik Koşullarında Beyaz At Dişi Hibrit Mısır (zea Mays L.) Çeşit Adaylarının Performanslarının Belirlenmesi

Abstract

Bu çalışma; Samsun-Bafra ve Çarşamba Ovası koşullarına uygun beyaz at dişi mısır çeşitlerinin verim, verim unsurları ve kalite kriterlerini belirlemek amacıyla, 2018 ana ürün mısır yetiştirme sezonunda, Karadeniz Tarımsal Araştırma Enstitüsünce geliştirilen 10 beyaz melez mısır çeşit adayı (TTBM2017-1, TTBM2017-2, TTBM2017-3, TTBM2017-4, TTBM2017-5, TTBM2017-6, Kompozit Beyaz, Tk353, Tk534 ve Tk384) ve 3 adet (Ada353, P31w86 ve P2948w) standart kullanılarak, tesadüf blokları deneme deseninde 3 tekrarlamalı olarak yürütülmüştür. Araştırma sonucu, incelenen karakterlerde beyaz at dişi mısır genotipleri arasında farklılık istatistiki olarak önemli bulunmuştur. Genotiplerin tane verimleri 514,17- 1127,02 kg/da; çiçeklenme gün sayısı 68,17-76,00 gün; bitki boyu;196,67-290,00 cm, ilk koçan yüksekliği 75,00-103,33 cm; koçan görünümü (1-5);1,67-2,67; koçan uzunluğu 10,52-20,53 cm; koçan çapı 42,62-52,11 mm; koçanda tane sayısı 321,55-606,60 adet; tane koçan oranı % 80,67-83,93 bin tane ağırlığı 218,00-350,41 g; hasatta tane nem % 16,43-28,50; tanede ham protein oranı % 10,62-12,85 ve tanede ham yağ oranı % 3,80-5,45 olarak belirlenmiştir. Araştırma sonuçlarına göre, tane verimi bakımından, Samsun-Bafra ve Çarşamba lokasyonlarında Ada353 ve P31w86 çeşitlerinin daha üstün olduğu ve yetiştiricilikte önerilebileceği söylenebilir. Ayrıca, tanede ham yağ oranı bakımından TTBM2017-3 genotipi, tanede ham protein oranı bakımdan ise Tk384 genotipi önerilebilir.This study was conducted to determine yield, yield components and quality criteria of white dent corn cultivars suitable for Samsun-Bafra and Çarşamba Plain conditions. Experiments were conducted in maize main crop season of 2018 with 10 white hybrid maize candidate cultivars (TTBM2017-1, TTBM2017-2, TTBM2017-3, TTBM2017-4, TTBM2017-5, TTBM2017-6, Kompozit Beyaz, Tk353, Tk534 and Tk384) developed by Black Sea Agricultural Research Institute and 3 standard cultivars (Ada353, P31w86 and P2948w) in randomized blocks design with 3 replications. Variance analysis revealed significant differences in investigated traits of white dent corn genotypes. Genotype kernel yields varied between 514,17- 1127,02 kg/da; number of days to flowering varied between 68,17-76,00 day; the first cob heights varied between 75,00-103,33 cm; cob shape index (1-5) varied between 1,67-2,67; cob lengths between 10,52-20,53 cm; cob diameters between 42,62-52,11 mm; number of kernel per cob between 321,55-606,60; thousand-kernel weights between 218,00-350,41 g; moisture at harvest between 16,43-28,50%; kernel crude protein ratios between 10,62-12,85% and finally kernel crude oil ratios varied between 3,80-5,45%. It was concluded based on present findings that Ada353 and P31w86 cultivars were superior with regard to kernel yield in Samsun-Bafra and Çarşamba l°Cations, thus they can be recommended for the region. It was also concluded that TTBM2017-3 genotype could be recommended for kernel crude oil ratio and Tk384 genotype could be recommended for kernel crude protein ratio.