Anadolu Mandalarında Bazı Büyüme ve Süt Verim Özellikleri İle Bu Özellikler Üzerine İlk Malaklama Yaşı ve Malaklama Aralığının Etkisi

Abstract

Bu çalışmada bazı çevresel faktörlerin Anadolu mandalarının laktasyon verim özellikleri ve döl verim özellikleri üzerindeki etkiler ile bu çevresel faktörlerin malaklarının büyüme özellikleri üzerindeki etkilerinin belirlenmesi amaçlanmıştır. Çalışma Samsun ilinin Bafra ilçesindeki manda yetiştiriciliği yapmakta olan 27 işletmede (3295 baş Anadolu mandası ineği ve 3317 baş malak) gerçekleştirilmiştir. Çalışmadaki veri yetiştiriciler ve Damızlık Manda Yetiştiricileri Birliği teknik elemanları tarafından tutulan kayıtlardan elde edilmiştir. Veriler 2013-2020 yılları arasındaki doğan malakların doğum ağırlığı (DA), 6. ay canlı ağırlığı (CA) ve 12. ay CA değerlerinin yan sıra, mandaların laktasyon sıralarını ve malaklama tarihlerini içermektedir. Ayrıca, çalışmada bu verilerden hesaplanan malaklama aralığı (MA) ve ilkine malaklama yaşı (İMY) verileri de bulunmaktadır. Mandaların laktasyon süt verimi (LSV) üzerinde yılın etkisi istatistiki olarak önemli bulunmuştur (P<0.001). Ayrıca, yıldan yıla malakların DA, 6. ay CA ve 12. ay CA değerleri farklılık göstermiştir (P<0.001). Benzer şekilde, malaklama mevsimi (MM) malakların DA (P<0.01), 6. ay CA ve 12. ay CA (P<0.001) değerleri üzerindeki etkisi önemli bulunmuştur. Mandaların İMY değeri yükseldikçe, malakların DA, 6. ay CA ve 12. ay CA değerleri artış göstermiştir. Mandaların İMY değerlerindeki artış ile birlikte mandaların LSV değerlerinin de artığı belirlenmiştir. Sonuç olarak, mandaların çoğunlukla ekstansif koşullarda yetiştirilmesinden dolayı mandaların LSV özellikleri ve döl verimini etkileyen çevresel faktörlerin değerlendirilmesi, bu performans göstergelerini optimize edecek sürü yönetim uygulamalarının belirlenmesine yardımcı olacaktır.

In this study, it was aimed to determine the effects of some non-genetic factors on the lactation milk yield and reproductive traits of Anatolian buffaloes and the effects of these environmental factors on the growth characteristics of buffalo cows. The study was carried out in 27 buffalo dairy farms (3295 buffalo cows and 3317 buffalo calves) managing buffalo breeding in Bafra district of Samsun province. The data were obtained from the records kept by the breeders and the Buffalo Breeders Association. The data includes birth weight (BW), 6th month live weight (LW) and 12th month LW values of buffalo cows born between 2013 and 2020, as well as parity and calving dates of buffalo cows. In addition, the study also includes calving interval (CI) and first calving age (FCA) values calculated from the data. The effect of the year on the LMY of buffalo cows were found to be statistically significant (P<0.001). In addition, the BW, 6th month LW and 12th month LW values of calves were different from year to year (P<0.001). Similarly, the effect of calving season (CS) on BW (P<0.01), 6th month LW and 12th month LW (P<0.001) values of calves were found to be significant. As the FCA value of buffalo cows increased, the BW, 6th month LW and 12th month LW values of buffalo calves increased. Similarly, it was determined that the LMY values of the buffaloes increased with the increase in the FCA values of the buffalo cows. As a result, due to the fact that buffaloes are mostly reared in extensive conditions, the evaluation of lactation yield characteristics and fertility affecting environmental factors will help determine herd management practices that will optimize these performance indicators.