Arapça'da Nûn Harfi ve Kullanım Biçimleri

Abstract

Nûn, harf manası olarak Fenike, Arami, İbrani ve Arap dillerinde 'balık' anlamına gelir. Ayrıca Arapça'da hokka ve kılıç demiri manalarında kullanıldığı belirtilir. Arapça sözlüklere baktığımızda, nûn kelimesinin (نُون ) divit (kalem), balık ve kılıcın ağzı manalarına geldiğini görürüz. Bu çalışmamızda sarf ve nahiv açısından nûn harfi ve kullanım halleri; nûn'ul-ismiyye, cumhurca adında ittifak olan nûn, adında ihtilaf olan nûn, sâkin bir harf olarak nûn ve tenvîn, nûn'u te'kid-i hafîfe, nûn'u-te'kid-i sakîle, sakin nûn'un halleri, marife (belirli) veya nekra (belirsiz) olan tenvîn, harekeli bir harf olarak nûn, nûn'u-vikâye, nûn'u-ref, tesniye ve cem'i nûn'ları, nûn'u nisve ile birlikte aslî nûn ve zâid nûn, ibdâl (karşılklı yer değiştirme) ve hazf (düşme) açısından nûn'un halleri; nûn-u el memnû min-es-sarf, nûn'un masdarı, nûn'un edatlarla kullanımı gibi nûnla alâkalı ulaşılan tüm konular çalışıldı. Ayrıca bu çalışmada nûn'un mistik manaları, Kur'ân-ı Kerim'de kullanımları, örnekleriyle açıklanmaya çalışıldı. Sonuç bölümünde ise; çalışma neticesinde ulaşılan sonuçlar değerlendirildi. Anahtar Sözcükler: Te'kit, sâkin, tenvîn, vikâye, nisveNûn, means as a letter fish in Phoenician, Aramaic, Hebrew and Arabic languages. It also noted that it is used to mean inkwell and sword iron in Arabic. Looking at the Arabic dictionary, we see that the word Nûn (نون ) means 'divit' ( a kind of pen), fish and the mouth of the sword. In this our work, we work in terms of morphology and grammar forms of letter nûn: As a noun of Nûn, alliance of majority nûn, As a vowelless letter nûn and the tanwin, the nûn of emphasis, light nûn of emphasis, weighty nûn of emphasis, forms of vowelless letter nûn, aforementioned and indefinite with the tanwin, nûn as a vibrant letter, nûn'u-wikaya, nûn'u-rafha, dual and plural nûn, nûn of the niswa, nûn-u rafha, ibdal and hazf, nûn between dignity and rather, rather letter nûn, Nûn-u no verb conjugations, infinitive of nûn, provisions of vowelless nûn, topics like tanwin, are discussed in a detailed way between readers and morphologists. Also in this study, the mystical meaning of nun, use forms in Quran, tried to explain the abundant examples. In the conclusion part; results achieved in the study results were evaluated. Key Words : Emphasis , vowelless (calm), tanwîn , wikaya, niswa