Asit Toprakların Kireç İhtiyaçlarının Belirlenmesinde Kullanılan Farklı Yöntemlerin Karşılaştırılması Üzerine Bir Araştırma

Abstract

m öz Bu araştırmada, asit topraklarda kireçlemenin arpa bitkisinin kuru ot verimine, azot mineralizasyonuna, nitrifikasyona ve diğer verimlilik özelliklerine etkileri yönünden kireç - ihtiyacının belirlenmesinde kullanılan farklı yöntemler karşîlaştırılmıştır. Denemede üç adet asit reaksiyonlu toprak kullanılmıştır. Bunlardan ikisi Terme?den diğeri ise Perşembe'den alınmıştır. Bu toprakların kireç ihtiyaçları SMP, Woodruff, Dunn ve Toprak Bünyesi ve pH'smsi göre belirlenmiştir. Kireç ihtiyacı tayın yöntemleriyle belirlenen miktarlarda kireç uygulayarak 30±2°C'de 12 hafta süreyle inkübasyon denemeği, aynı süreyle bitkili ve bitkisiz saksı denemesi yürütülmüştür. Elde edilen sonuçlara göre farklı yöntemlerle belirlenen miktarlarda asit topraklara uygulanan kireç kuru ot verimini, net azot mineralizasyonunu, toprakların eriştiklari pH değerlerini ve biyolojik aktivitelerini (C02 üretimlerini), nitrifikasyonu, yarayışlı fosfor ve değişebilir Ca, Mg ve K kapsamlarını, KDK'yı ve eksirakte edilebilir Fe, Mn, Zn ve Cu içeriklerini etkilemiştir...... Bu denemeden elde edilen sonuçlar kireç ihtiyacının belirlenmesinde sadece inkübasyon yöntemiyle en yüksek ilişkiyi sağlayan yöntemlerin tavsiye edilemiyeceğini göstermiştir. Ayrıca, kireç ihtiyacı tayin yöntemlerinin seçiminde kireçlenen asit toprakta yetiştirilecek bitki çeşidinin kireç miktarına responsmm ve kirecin bazı verimlilik özellikleri üzerine olan etkilerinin de dikkate alınması gereğini ortaya koymuştur. Arpa bitkisinin kirece responsı dikkate alındığında yöre için tavsiye edilen SMP, Woodruff ve Dunn yöntemleri arasında en uygununun Duraı yöntemi olduğu teyid edilmiştir. AN INVESTIGA TION ON THE COMPARISON OF DIFFERENT METHODS USED FOR LIME REQUIREMENT OF ACID SOIL ABSTRACT In this work, different methods which ate used to determine the iime requirement with respect to the effect of liming on dry matter production, nitrogen mineralization, nitrification, and a number of fertility properties have been compared. Three acid-reacted soils were chosen in present search Two of them were taken from Terme and the other from Perşembe. Lime requirement of these soils were estimated according to the SMP, the Woodruff, the Dunn and the Soil Texture cmdpH. An incubation research with and without plant for a period of 12 weeks were performed by applying the liming to the soils in certain amounts which were detected by lime requirement determination methods. The results obtained here indicate that the lime applied to the acid-soils in different amounts affect the matter production, net nitrogen mineralization, soil pH.. COo respiration, nitrification, available phosphor, exchangeable Ca, Mg and K, and CEC of soils and extractable Fe, Mn, Zn and Cu of soil. The present results showed that the methods which revealed the most significant result through incubation can not be advisable in determining lime requirement. In the selection of the methods which determine îime requirement the response of the plant variety on the limed acid soils to the lime amount and the effects of lime to some soil fertility properties must also be taken into consideration. Among the methods recommended for the region that are the SMP, the Woodruff and the Dunn, the last one was found to be the most appropriate one when the response of barley to lime was taken into account.m öz Bu araştırmada, asit topraklarda kireçlemenin arpa bitkisinin kuru ot verimine, azot mineralizasyonuna, nitrifikasyona ve diğer verimlilik özelliklerine etkileri yönünden kireç - ihtiyacının belirlenmesinde kullanılan farklı yöntemler karşîlaştırılmıştır. Denemede üç adet asit reaksiyonlu toprak kullanılmıştır. Bunlardan ikisi Terme?den diğeri ise Perşembe'den alınmıştır. Bu toprakların kireç ihtiyaçları SMP, Woodruff, Dunn ve Toprak Bünyesi ve pH'smsi göre belirlenmiştir. Kireç ihtiyacı tayın yöntemleriyle belirlenen miktarlarda kireç uygulayarak 30±2°C'de 12 hafta süreyle inkübasyon denemeği, aynı süreyle bitkili ve bitkisiz saksı denemesi yürütülmüştür. Elde edilen sonuçlara göre farklı yöntemlerle belirlenen miktarlarda asit topraklara uygulanan kireç kuru ot verimini, net azot mineralizasyonunu, toprakların eriştiklari pH değerlerini ve biyolojik aktivitelerini (C02 üretimlerini), nitrifikasyonu, yarayışlı fosfor ve değişebilir Ca, Mg ve K kapsamlarını, KDK'yı ve eksirakte edilebilir Fe, Mn, Zn ve Cu içeriklerini etkilemiştir...... Bu denemeden elde edilen sonuçlar kireç ihtiyacının belirlenmesinde sadece inkübasyon yöntemiyle en yüksek ilişkiyi sağlayan yöntemlerin tavsiye edilemiyeceğini göstermiştir. Ayrıca, kireç ihtiyacı tayin yöntemlerinin seçiminde kireçlenen asit toprakta yetiştirilecek bitki çeşidinin kireç miktarına responsmm ve kirecin bazı verimlilik özellikleri üzerine olan etkilerinin de dikkate alınması gereğini ortaya koymuştur. Arpa bitkisinin kirece responsı dikkate alındığında yöre için tavsiye edilen SMP, Woodruff ve Dunn yöntemleri arasında en uygununun Duraı yöntemi olduğu teyid edilmiştir. AN INVESTIGA TION ON THE COMPARISON OF DIFFERENT METHODS USED FOR LIME REQUIREMENT OF ACID SOIL ABSTRACT In this work, different methods which ate used to determine the iime requirement with respect to the effect of liming on dry matter production, nitrogen mineralization, nitrification, and a number of fertility properties have been compared. Three acid-reacted soils were chosen in present search Two of them were taken from Terme and the other from Perşembe. Lime requirement of these soils were estimated according to the SMP, the Woodruff, the Dunn and the Soil Texture cmdpH. An incubation research with and without plant for a period of 12 weeks were performed by applying the liming to the soils in certain amounts which were detected by lime requirement determination methods. The results obtained here indicate that the lime applied to the acid-soils in different amounts affect the matter production, net nitrogen mineralization, soil pH.. COo respiration, nitrification, available phosphor, exchangeable Ca, Mg and K, and CEC of soils and extractable Fe, Mn, Zn and Cu of soil. The present results showed that the methods which revealed the most significant result through incubation can not be advisable in determining lime requirement. In the selection of the methods which determine îime requirement the response of the plant variety on the limed acid soils to the lime amount and the effects of lime to some soil fertility properties must also be taken into consideration. Among the methods recommended for the region that are the SMP, the Woodruff and the Dunn, the last one was found to be the most appropriate one when the response of barley to lime was taken into account.