Zonguldak İli Kozlu İlçesi Geçiş Dönemlerindeki Kültürel Değişimler

Abstract

ÖZET ZONGULDAK İLİ KOZLU İLÇESİ GEÇİŞ DÖNEMLERİNDEKİ KÜLTÜREL DEĞİŞİMLER Fatma BİRKANIM Ondokuz Mayıs Üniversitesi Lisansüstü Eğitim Enstitüsü Türk Dili ve Edebiyatı Ana Bilim Dalı Yüksek Lisans, Eylül/2020 Dr. Öğr. Üyesi Ömer SARAÇ Dünya üzerinde yaşayan her toplumun kendine özgü yaşam tarzı ve birtakım örf, âdet, gelenekleri vardır. Geçiş dönemleri olarak adlandırılan doğum, evlenme ve ölüm ritüelleri ile ilgili inanç, uygulama ve pratikler kültürel değerler içerisinde önemli bir yer tutmaktadır. İnsanın anne karnına düşmesinden doğumuna, büyüyüp evlenmesine ve ölümüne kadar geçen süre bir toplumun oluşumuna karşılık gelmektedir. Toplumun temel dinamiğini oluşturan bu unsurların tespit edilerek kayıt altına alınması, gelecek kuşaklara aktarılması son derece önem arz etmektedir. Anadolu, tarihi yönüyle çok köklü bir geçmişe sahiptir. Geçmişten günümüze bu kültürel zenginlik halk ürünlerine de yansımıştır. İnanç, kültürü; kültür de halk kültürü ürünlerini etkilemiştir. Bu açıdan halk kültürü ürünlerinde eski inanış ve geleneklerin izlerini görmek mümkündür. Küreselleşme ile birlikte yaşanan bilimsel ve teknolojik gelişmeler, ekonominin hızı, şehirleşme ve eğitim seviyesinin artışı kültürel anlamda büyük değişiklikleri meydana getirmiştir. Özellikle köy ve şehir kültürü hızlı bir etkileşim hâline girmiştir. Toplumsal yapının bu denli değişim göstermesi günümüzde kültür kavramının anlam ve önemini ortaya çıkarmıştır. Kültürel değişimin etkilerini her yörede olduğu gibi Kozlu ilçesinde de görmek mümkündür. Bu bağlamda gerçekleştirdiğimiz çalışmanın birinci bölümünde ilçenin tarihî geçmişi ile fizikî ve beşerî özelliklerine değinilmiştir. İkinci bölümünde derleme çalışmaları sonucu elde edilen verilerden hareketle geçiş dönemi âdetleri alt başlıklar hâlinde ele alınmıştır. Üçüncü bölümde kültürel değişimin ilçe adına etkileri ortaya konulmuş, ulaşılan tüm bulgular aktarılmıştır. Sonuç bölümünde ise çalışma bütünü ile değerlendirilerek çalışmanın genel bir çerçevesi çizilmiştir. Anahtar Sözcükler: Kozlu, geçiş dönemi, gelenek, inanç, kültürel değişimABSTRACT CULTURAL CHANGES IN THE TRANSITION PERIODS OF ZONGULDAK PROVINCE KOZLU DISTRICT Fatma BİRKANIM Ondokuz Mayıs University Graduate Education Institute Department of Turkish Language and Literature M.A, September/2020 Assistant Professor. Dr. Ömer SARAÇ Every society living in the world has its own lifestyle and some customs, traditions. Beliefs, practices and practices regarding birth, marriage and death rituals, which are called transitional periods, have an important place in cultural values. The period of time from falling into the mother's womb to birth, growing up and getting married and to death is the formation of a society. It is extremely important to identify and record these elements that constitute the basic dynamics of society and to transfer them to future generations. Anatolia has a long history in terms of history. This cultural richness from past to present has also been reflected in folk products. Faith, culture; culture has also influenced folk culture products. In this respect, it is possible to see the traces of old beliefs and traditions in folk culture products. Scientific and technological developments, the speed of the economy, urbanization and education level with globalization have led to major cultural changes. Especially village and city culture has entered into a rapid interaction. The change in the social structure has revealed the meaning and importance of the concept of culture today. It is possible to see the effects of cultural change in Kozlu district as in every region. In the first part of the study we conducted in this context, the historical background and physical and human characteristics of the district are mentioned. In the second part, transition period customs are discussed under sub-headings based on the data obtained as a result of the compilation studies. In the third chapter, the effects of cultural change on behalf of the district are presented, and all findings are presented. In the conclusion part, a general framework of the study was drawn by evaluating the whole study. Keywords: Kozlu, transition period, tradition, belief, cultural change