Holştayn ve Simental İneklerinde Barınak ve Hayvan Hijyenin Bazı Davranış Özellikleri, Süt Verimi, Süt Bileşimi ve Mastitis ile İlişkisi

Abstract

Amaç: Bu araştırma, farklı laktasyon dönemlerindeki Holştayn ve Simental ineklerinde barınak ve hayvan hijyeninin bazı davranış özellikleri ile süt verimi, süt bileşimi ve mastitis ile ilişkisini belirleyebilmek amacıyla yapılmıştır. Materyal ve Metot: Araştırmada, laktasyonun erken ve orta döneminde olan Holştayn ve Simental ineklerin bulunduğu ahırların barınak özellikleri ve hijyeni, hayvanların vücut hijyeni, bazı davranış özellikleri süt verimi, süt bileşimi ve somatik hücre sayısı (SHS) belirlenmiştir. Bulgular: Bu araştırmada barınak özelliklerinin hayvan refahı standartlarına uygun olduğu, barınak hijyen özelliklerinden yataklık temizliği, servis yolu kayganlığı ve gübre birikiminin ise hayvan refahı standartlarına uymadığı belirlenmiştir. Vücut hijyeni açısından alt bacak, yan ve karın bölgesi hijyeninde, davranış özelliklerinden ise durak kullanım indeksi (DKİ) üzerinde ırk ve ırk X laktasyon dönemi faktörlerinin etkili (P<0.05) olduğu belirlenmiştir. Ayrıca süt veriminde, süt yağ, protein ve toplam kuru madde oranları üzerinde ırk ve ırk X laktasyon döneminin etkisinin olduğu (P<0.05), buna karşın SHS üzerinde sadece laktasyon döneminin etkili olduğu belirlenmiştir. Vücudun alt bacak, karın ve yan bölgesinin hijyenin günlük süt verimi ile, kuyruk ve alt bacak bölgesinin ise laktoz oranı ile ilişkili olduğu belirlenmiştir(P<0.05). Sonuç: Süt sığırı yetiştiriciliğinde barınak hijyeninin hayvan vücut hijyeni üzerinde etkili olduğu, barınak ve hayvan hijyeninin birbiriyle bağlantılı olarak hayvanın davranışları üzerinde özellikle durak kullanım oranında etkili olabileceği belirlenmiştir. Ayrıca hayvan hijyenin günlük süt verimi ve süt laktoz oranında değişikliğe sebep olacağı belirlenmiştir. Anahtar Kelimeler: Barınak ve hayvan hijyeni; davranış ve refah; Holştayn ve Simental, laktasyon dönemi, süt bileşimi.Aim: This research was carried out to determine the behavioral characteristics of barn and animal hygiene and its relationship with milk yield, milk composition and mastitis in Holstein and Simental cows in different lactation periods. Material and method: In this research, barn characteristics and hygiene of animals, body hygiene, behavior, milk yield, milk composition and somatic cell count (SCC) were determined in the barns where Holstein and Simental cows were in the early and mid-lactation periods. Results: In the research, it was determined that the barn characteristics comply with animal welfare standards, and the hygiene characteristics of the barn, bed cleaning, service road slipperiness and fertilizer accumulation do not comply with the animal welfare standards. In terms of body hygiene, lower leg, side and abdomen hygiene; It was determined that breed and breed X lactation period factors were effective (P <0.05) on SUI. Also, it was determined that breed and breed X lactation period affected milk yield, milk fat, protein and total dry matter ratios (P <0.05), whereas only lactation period was effective on SCC. It was determined that the hygiene of the lower leg, abdomen and lateral part of the body is related to the daily milk yield and the lactose ratio of the tail and lower leg region. Conclusion: It has been determined that barn hygiene has an effect on animal body hygiene in dairy cattle breeding, barn and animal hygiene may have an effect on the behavior of the animal about each other, especially in the stall usage rate. It has also been determined that animal hygiene will cause a change in daily milk yield and milk lactose ratio. Keywords: Barn and animal hygiene, behavior and animal welfare, Holstein and Simmental, lactation period, milk composition.