Şehirlerarası Yol Güzergahındaki Yerleşim Yerlerinin Gürültü ve Hava Kirliliği Sorunu (Havza-Samsun Örneği)

Abstract

Nüfus artışı, değişen yaşam tarzı ve teknolojideki gelişmeler beraberinde gürültü ve hava kirliliği gibi çevre sorunlarının ortaya çıkmasında etkili olmaktadır. Bu durum yerleşmelerin lokasyonu ile de ilişkilidir. Karayolu ve demiryolu güzergâhı üzerinde yer alan yerleşmeler gürültü ve hava kirliliği sorunuyla daha çok karşılaşmaktadır. Bu çalışmanın amacı da Havza ilçe merkezinde gürültü kaynaklarını tespit etmek, açık alan gürültü ölçümleri yapmak, elde edilen verilerden yola çıkarak gürültü haritaları oluşturmak ve bu haritaların analiz, yorum ve değerlendirmeleri yapmaktır. Ayrıca Havza ilçe merkezinde hava kirliliğine karşı halkın duyarlılığını ortaya koymaktır. Bu amaçlarla Aralık 2013-Mart 2014 ve Ağustos 2014 tarihlerinde 15 farklı noktada Testo-816 gürültü seviyesi ölçüm cihazıyla sabah, öğle, akşam ve gece zaman dilimlerinde ölçümler yapılmış ve bu değerlerin ortalamaları alınarak gürültü haritası oluşturulmuştur. Havza ilçe merkezinde halkın hava kirliliğine karşı duyarlılığını tespit etmek maksadıyla 228 kişiyle anket çalışması yapılmıştır. Çalışma sonucunda Havza ilçesinde en önemli gürültü kaynağının trafik gürültüsü olduğu; şehirlerarası karayolu ve demiryolu hattının ilçe merkezinden geçmesinin bu durumun başlıca nedeni olduğu anlaşılmıştır. Ayrıca traktör sayısının fazlalığı ve ulaşım aracı olarak kullanılması da diğer önemli bir gürültü kaynağıdır. Hava kirliliğine neden olan ana faktörün ise ısıtma amaçlı konutlarda kullanılan kömür yakıtı olduğu tespit edilmiştir. Şehrin kurulduğu yerin bir vadi tabanı ve yamaçlara doğru olması nedeniyle çukurda kalan sahalarda hava kirliliğinin çok fazla olduğu anlaşılmıştır. Anahtar Kelimeler: Gürültü, Gürültü Haritası, Hava Kirliliği, HavzaPopulation growth, changing lifestyles and advances in technology are effective on environmental problems such as noise and air pollution. This situation is associated with the location of settlements. Settlements which are located on the road and rail routes are faced with these problems much more than city centers. The purposes of this project are to identify noise sources in Havza city center, to make range noise measurements, to create noise maps which are based on the obtained data and to make the analysis, comments and reviews of these maps. Another aim is to determine the sensitivity of the people against air pollution in Havza city center. By using Testo-816 sound level meter, noises were measured in the morning, at lunch time, in the evening and at night at 15 different city points at the dates of December 2013, March 2014 and August 2014. In order to determine the sensitivity of people about noise pollution a special survey was applied to 228 people. As a result of the survey, it is understood that the most important noise source is traffic and the main reason for this situation is the intercity road and rail way which are passing through the city center. In addition, the number of tractors is another important source of noise because a lot of people use tractors for transportation. With this research, it is found that the coal which is used for heating is the main factor fora ir polluion. The city was established in a valley and because of that reason air pollution is heavier in the city center. Key Vocabulary: Noise, Noise Map, Noise Survey, Air Pollution, Havza