Horoz Spermasının Dondurulmasında Shilajit'in Etkisi

Abstract

Reaktif oksijen türleri (ROS), kriyoprezervasyon sürecinde aşırı miktarda oluşmakta ve lipid peroksidasyonu (LPO) hızını artırmaktadır. Bu durum, spermatozoa fonksiyonlarını olumsuz etkilemekte ve fertilizasyon yeteneğini azaltmaktadır. Spermatozoon plazma membranı, önemli miktarda çoklu doymamış yağ asidi içermekte ve ROS tarafından kolayca oksitlenebilmekte ve hücrelere toksik olan zararlı maddeler üretebilmektedirler. Horoz spermatozoon plazma membranı, çok az miktarda mitokondri, sitoplazma ve sitoplazmik antioksidan içermektedir. Horoz spermasının kriyoprezervasyonu, artmış lipid peroksidasyonu, mitokondri ve akrozomal bölgede yapısal hasar, spermatozoon plazma membranının bütünlüğü ve geçirgenliğinde değişiklikler ve DNA'da ciddi hasar gibi olumsuz etkilerle ilişkilendirilmiştir. Çalışmada, 20 Plymouth Rock ırkı horozdan alınan sperma bireysel farklılıkları ortadan kaldırmak için bir araya getirildi. Beltsville Poultry Semen Extender (BPSE) Sulandırıcısına 5 μg/mL, 10 μg/mL, 15 μg/mL, 20 μg/mL ve 25 μg/mL miktarlarda shilajit eklenerek 5 deney ve 1 kontrol grubu oluşturuldu ve 0.25 mL payetler içerisinde donduruldu. 37°C su banyosunda çözdürüldükten sonra spermatolojik parametreler CASA sistemi ile belirlendi. Spermatozoa canlılık oranı eosin – nigrosin boyama metodu ile, morfolojik değerlendirmeler ise Hancock yöntemi ile yapıldı. Spermatozoonn DNA bütünlüğü COMET analiz yöntemi ile değerlendirildi. Sonuç olarak, horoz sperma sulandırıcısına 10, 15, 20 μg/mL shilajit eklenmesinin, kriyoprezervasyon sonrası spermatolojik parametreleri ve DNA bütünlüğünü olumlu yönde etkilediği sonucuna varıldı.