Bitki Gelişimini Düzenleyici Kimyasal Madde ve Farklı Azot Dozu Uygulamalarının Fasulyenin Büyüme, Gelişme, Verim, Verim Unsurları ile Bazı Teknolojik Özelliklerine Etkileri Üzerinde Bir Araştırma

Abstract

IV Bitki Gelişimini Düzenleyici Kimyasal Madde ve Farklı Azot Dozu Uygulamalarının Fasulyenin Büyüme, Gelişme, Verim ve Verim Unsurları İle Bazı Teknolojik Özelliklerine Etkileri Üzerinde Bir Araştırma. ÖZET Samsun'a 18 km uzaklıkta bulunan Karadeniz Tarımsal Araştırma Enstitüsünde 1998-1999 yıllarında tarla şartlarında kurulan bu araştırmada, bitki gelişimini düzenleyici kimyasal madde (PIX) ve farklı azot dozlarının fasulye bitkisine etkileri incelenmiştir. Denemedeki, her bir bloktaki 5 ana parsele (24 m2) azot dozları ( 0, 2.5, 5, 7.5, 10 kg/da) çıkıştan sonra serpme ve her ana parseldeki 2 alt parsele ise (12 m2) bitki gelişmesini düzenleyici kimyasal madde (Pix) dozları (0, 100 ml/da) çiçeklenme öncesi sırt pülverizatörü ile uygulanmıştır. Her iki yılda da, bitki gelişmesini düzenleyici kimyasal madde ve farklı azot dozu uygulamalarının bitki boyu, bakla uzunluğu, bitkide bakla sayısı, bitkide tane sayısı, bitkide bakla ağırlığı, kabuk oranı, su alma oranı, protein oranı, hasat indeksi ve tane verimine etkisinin istatistik anlamda önemli olmadığı belirlenmiştir. Bununla birlikte Pix - Yıl interaksiyonunun bin tane ağırlığına etkisi (%5) önemli bulunmuştur. Yapılan korelasyon testine göre tane verimi ile bitkide tane sayısı (0.757**), bitkide bakla sayısı (0.614**), bakla ağırlığı (0.594**) arasında olumlu ve önemli bir ilişkinin bulunduğunu ayrıca hesaplanan korelasyon kat sayısının diğer özelliklerden büyük olması bakla sayısının verimi belirleyen en önemli özellik olduğu tespit edilmiştir. İki yıllık araştırma sonucu, Samsun ekolojik koşullarında çiçeklenme öncesi uygulanan bitki gelişmesini düzenleyici kimyasal madde (PIX) ile azotlu gübre kombinasyonunun ele alınan karakterlere etkisi istatistik anlamda önemli olmadığı belirlenmiştir. Anahtar Kelimeler: fasulye, azotlu gübre, bitki büyümesini düzenleyicisi maddeler.

Effect of Plant Growth Regulators and Nitrogen Ratio Application on Growth, Development, Yield and Yield Components With Technologial Characters of Bean (P. Vulgaris L. Cv. Yunus- 90) ABSTRACT The response of bean to treatment with Plant Growth Regulator (PIX) and N was studied in field experiments over two seasons in 1998 and 1999 at the Karadeniz Tarımsal Araştırma Enstitüsü, situated 18 km east of Samsun. The experiment was arranged in a completely randomized split plot design, thus confounding the two factors PGR and N, with four replications. Each replicate was divided into five main plots 5m long 4.8m wide. Each main plot was further divided into two sub-plots, each being 5m long x 2.4m, and separated by 0.6m uncroped discard. A single cultivar of bean (P. vulgaris cv. Yunus-90) was used in this experiment. Individual plots were sprayed with Plant growth regulator (0, 100 ml/de) prior to flowering by knapsack sprayer. Nitrogen fertilizer (0, 2.5, 5.0, 7.5 and 10 kg/de) was applied after germination as ammonium nitrate (26 %) by hand. Weeds were controlled by hand throughout the growing season. Application of PGR and N did not significantly affected plant height, number of pods per plant, number of seeds per plant, harvest index, seed yield, coat content, pod length, pod weight, protein content and water absorption content in both years. In addition, application of N significantly affected length of pods and also the combination of plant growth regulators and year infvation significantly affected 1000 seed weight. There were significant correlation, between seed yield and number of seeds per plant (0.757**), number of pods per plant (0.614**),, pod weight (0.594**), The correlation analysis showea that number of seeds per plant was most important character in terms of seed yield. This experiments results showea that plant growth regulator (PIX) and N application did not have important effect on growth, yield, yield components and some technological characters of bean in Samsun ecological condition. Keywords: Bean, N Fertilizer, Plant Growth Regulator