Cam Tavan Sendromu Kavramı ve İş Yaşamında Kadın Çalışanlar: 2012-2022 Yılları Üzerine Bir İnceleme

Abstract

İnsanlık varlık sürecinin başından itibaren daima bir uğraş içerisinde olmuştur. Aynı insanlık, yaşamsal faaliyetlerini devam ettirebilmek adına kurumsal yapılar oluşturmuş bu da onların birbiri ile ilişkilerini daha da kuvvetlendirmiştir. İlk süreçte sadece hayatta kalma mücadelesi veren insanlar geçen süreç sonunda farklılıklarını tartışır olmuştur. Günümüzün hayat mücadelesi olarak kabul edilen iş yaşamı ise bu farklılıkların çok fazla görüldüğü ve yaşandığı yerler arasında olup, farklılıkların başında ise cinsiyetçi yaklaşım gelmektedir. Yaşamını sürdürebilmek ve yaşam kalitesini arttırabilmek isteyen tüm kadın ve erkekler iş hayatının bir parçası olurken, kadınlar için iş hayatının içerisinde yer almak erkeklere oranla daha zor olabilmektedir. Kadınlar için özellikle kariyerlerine yönelik engel olarak kabul edilen ve iş yaşamında kadın çalışanların çokça karşılaştığı cam tavan sendromu, kadın çalışanların kariyer ilerlemelerinde görünmez engelleri ifade etmektedir. Bu açıdan çalışmada, cam tavan sendromu kavramı açıklanmaya çalışılmakta ve Dünya Bankası’nın, Türkiye İstatistik Kurumu’nun ve Eurostat’ın 2012-2022 yılları veri tabanları incelenerek, Türkiye’de cinsiyete dayalı işgücü oranları ile Avrupa Birliği ile aday ülkeler ve Türkiye’deki kadın çalışan ve yönetici oranları irdelenerek yorumlamalar yapılmaktadır. Ayrıca, iş yaşamında cam tavan sendromu ile ilgili olarak kadınların kariyerlerine ilişkin engellenme etkilerinin incelenmesi amacı ile yerli ve yabancı güncel çalışmalara yer verilmektedir. Çalışmanın sonucunda ise dünyada ve Türkiye’de kadınların iş yaşamlarında erkeklere oranla daha az katılımının olduğu, üst ve orta düzey yöneticilerde ise kadınların erkeklerden çok daha az görev aldığı tespit edilmiş olup, kadın istihdam gücünün arttırılabilmesi ve daha çok yönetici konumunda görev alabilmeleri adına çeşitli önerilerde bulunulmaktadır.