Siklamende Gama Işını Uygulamalarının Polen Davranışı Üzerine Etkisinin Değerlendirilmesi

Abstract

Bu çalışmanın amacı önemli bir saksılı süs bitkisi olan Cyclamen persicum L.'nin polenleri üzerine gama ışınlamasının etkileri değerlendirilmiştir. Polenler Co-60 kaynağı kullanılarak farklı dozlarda (0, 50, 100, 150, 200, 300, 450 Gy) gama ışını ile ışınlanmış ve polen canlılığı, polen çimlenme oranı ve in vitro’da çimlenen polenlerin tüp uzunluğu ölçülmüştür. Ek olarak, anilin mavisi floresan yöntemi uygulanarak in vivo polen gelişimi gözlenmiştir. Ortalama polen canlılığı %82.02 ile %87.03 arasında değişmiştir. En yüksek polen çimlenme oranı ışınlamadan 24 saat sonra kontrol grubunda (%66.13), en düşük oran ise ışınlamadan 72 saat sonra 450 Gy uygulamada (%28.51) belirlenmiştir. En kısa polen tüpü uzunluğu (48.02 µm) 72 saatlik ışınlanmamış polenlerde gözlenirken, en uzun polen tüpü (79.37 µm) ışınlamadan 24 saat sonra 300 Gy ile ışınlanmış polenlerde belirlenmiştir. Işınlama dozu 150 Gy'den 450 Gy'ye yükseldiğinde, polen çimlenmesi üzerinde ve stil içerisinde polen tüp uzamasında durağanlık gözlemlenmiştir.