Buğdayda Kök Büyümesi ve Antioksidatif Enzim Aktivitesi Üzerine Alüminyum Stresinin Etkisi

Abstract

ÖZETBu araştırmada alüminyumun (Al), buğdayda (Triticum durum-Golia) oluşturduğu toksiketkileri ve bu toksik etkilere karşı salisilik asitin (SA) bitki metabolizmasını koruyucu etkileribelirlenmiştir.Alüminyum çözeltileri 2, 5, 8, 10 mM konsantrasyonlarında hazırlanmıştır. Al'ınbuğdayda çimlenme yüzdesini önemli oranda etkilemediği ortaya konmuştur. Kök uzamasınıinhibe etmiş, kuru ve taze ağırlığı belirgin şekilde azaltmış ve lipit peroksidasyonu arttırmıştır.Ayrıca Al'ın oluşturduğu oksidatif strese karşı bitki, süperoksit dismutaz (SOD), katalaz(CAT), askorbat peroksidaz (APx), guaciacol peroksidaz (GPx) gibi antioksidatif enzimlerinaktivitelerindeki değişiklerle cevap vermiştir. Bu süreçte SOD, CAT, GPx'de belirgin bir artış,APx aktivitesinde ise düşüş gözlemlenmiştir. Al konsantrasyonunun artmasıyla, hücreölümünün arttığı belirlenmiştir.Alüminyumun toksik etkisini azaltıcı bir faktör olarak, her konsantrasyona 5 mM SAeklenmiş ve SA'nın Al'ın tüm konsantrasyonlarının ortaya çıkardığı toksik etkileri azalttığıbelirlenmiştir. Kök uzamasında, taze ve kuru ağırlıkta artış, lipit peroksidasyonda düşmegörülmüştür. SOD, CAT, GPx aktivitelerinin azaldığı, APx aktivitesinin ise arttığıbelirlenmiştir. Özellikle evans blue ile boyama sonucunda, hücre ölümünde azalmagözlenmiştir.Sonuçlar değerlendirildiğinde, Al'ın buğdayda toksik etkilere sebep olduğu ve SA'nınAl'ın toksik etkilerini belirgin bir şekilde azalttığı ortaya konmuştur.ABSTRACTIn this work, the toxic effects of Al on wheat and effects of SA that protect plantmetabolism against these toxic effects are defined.Al solutions are arranged as 2, 5, 8, 10 mM. It is shown that Al does not significantlyinfluence the germination percent in wheat. It inhibits the root growth, apparently reduces dryand fresh weight and increases lipid peroxidation. In addition, plant responses to enzymeactivities such as SOD, CAT, APx, GPx against the oxidative stress which is induced by Al.While there was a marked increase in SOD, CAT, GPx , a decrease was observed in APxactivity in Al treatment groups. It is detected that increase in Al concentration caused anincrease in cell death.As a factor decreasing the toxic effects of Al, 5 mM SA is added to each concentrationand it is shown that SA decreases all the toxic effects that are induced by Al. While there wasan increase in root growth and dry and fresh weight, a decrease was observed in lipidperoxidation . Although a decline was observed in SOD, CAT and GPx activity, an increasewas observed in APx. Especially as a result of evans blue uptake, a decrease was observed incell death.When the results are taken into consideration, it is revealed that Al as aboveconcentration caused toxic effects on wheat and SA reasonably reduced the toxic effects of Alconcentration.