Elektromekanik Düzenek Eğitiminde Yöntem Geliştirilmesi

Abstract

Elektromekanik düzenek egitiminde, uygulama çalısmalarında degisik türde makinaları, farklı karakteristikteki yük benzetimi, sürücü ve denetim düzenekleri, ölçme aletlerini bir arada bulunduran ve kullanıcının bir bilgisayar yazılımı yardımıyla tüm donanımı denetleyebildigi deney düzeneklerinin kullanımı büyük kolaylık saglar. Bu çalısmada geliskin bir elektromekanik sürücü deney düzenegi kullanılmıstır. Deney düzenegini olusturan denetim birimi ile moment ve hız denetimi yapabilmekte, degisik elektrik motorları, farklı yük modelleri ve bilgisayar yazılımları kullanılabilmektedir. Elektrik motorlarının farklı yük modelleri için sürekli durum ve geçici durum davranısları deneysel olarak incelenmis, basarımları arastırılmıstır. Yük modelleri olarak; eylemsizlik tekeri, kompresör, pompa/vantilatör, çekici/yuvarlayıcı sürücü düzenegi, sarma ve kaldırma gibi is makinaları kullanılmıstır. Tezde öncelikli olarak literatür özeti verildikten sonra, incelenen asenkron motorların ve dogru akım motorlarının özellikleri, denetimleri, is makinalarının karakteristikleri ve özellikleri açıklanmıstır. Çalısmada kullanılan deney düzenegi ve bilgisayar yazılımları ile ilgili genis bilgi verilip, yapılan deneysel çalısmalardan elde edilen sonuçlar verilmistir. Yapılan çalısma sonucunda geliskin bir elektromekanik sürücü düzeneginin kullanıcıya sagladıgı olanaklar irdelenmis, modern veri toplama teknikleri kullanılarak degerlendirmeler yapılmıstır. Ayrıca sistemin uygulama alanları ve eksiklikleri belirtilerek, gelistirme önerileri sunulmustur. Anahtar kelimeler : Egitim, elektrik motorları, yük benzetimi, denetim sistemi, geçici ve sürekli durum davranısı.In electromechanical drive system education and engineering applications, using electromechanical training systems which include several types of electrical machines, load types having different characteristics, drive control system, required measurement equipments and a user interface software is very useful. In this study, using such an advanced electromechanical drive training system, transient and steady-state behaviour of the different electrical motors at different load characteristics has been carried out. By means of the control unit and the application software torque and speed control has been performed as well. As the load models, inertia wheel, compressor, pump/fan, winding machine, calander and hoist drive has been used. In the dissertation text, after the literature survey general information about induction motors, dc motors, their control and load characteristics of widely-used industrial machines such as pumps, compressors, etc. has been given. Then information about the training system used for the experiments and its application software has been stated. In conclusion, experimental results and their evaluation has been given. As a result of the study, the advantages of an advanced electromechanical drive system to the user has been investigated and by using modern data acquisition techniques, evaluation areas of the system, its advantages and disadvantages has been stated, preferences for the systems development has been presented. Keywords : Education, electrical motors, load model, control system, transient and steady- state behaviour.