Çocukluk Çağı Travmaları İle Kimlik Stilleri Arasındaki İlişkide Benliğin Ayrımlaşmasının Aracı Rolü

Abstract

Bu araştırmada, çocukluk çağı travmaları ile kimlik stilleri arasındaki ilişkide benliğin ayrımlaşmasının aracı rolünün ortaya konulması amaçlanmıştır. Bu araştırma nicel araştırma yöntemlerinden olan betimsel tarama modeline dayalı ilişkisel bir çalışmadır. Araştırma 18-25 yaş arasında olan 365 kadın ve 300 erkek olmak üzere toplamda 665 katılımcıyla gerçekleştirilmiştir. Kişisel bilgi formu, Çocukluk Çağı Travmaları Ölçeği, Kimlik Stili Ölçeği-5 ve Benliğin Ayrımlaşması Ölçeği kullanılmıştır. Verilerin analizinde Bağımsız Gruplar T-Testi, İlişkisiz Örneklemler İçin Tek Yönlü Varyans Analizi, Kruskal-Wallis H Analizi, Pearson Korelasyon Testi, Basit Doğrusal Regresyon Analizi ve Yol Analizi kullanılmıştır. Anlamlı farklılığın kaynağını belirlemek için Mann-Whitney U Testinden ve Post-Hoc tekniklerinden olan Bonferroni Testinden yararlanılmıştır. Araştırma ile katılımcıların benliğin ayrımlaşmasının yaşa, cinsiyete, kardeş doğum sırasına, eğitim düzeyine, algılanan ebeveyn tutumuna ve algılanan gelecek durumuna göre anlamlı farklılaştığı sonucuna ulaşılmıştır. Araştırma ile katılımcıların kimlik stillerinin kardeş doğum sırasına, eğitim düzeyine, üniversite alanına, ebeveyn birlikteliğine, algılanan ebeveyn tutumuna ve algılanan gelecek durumuna göre anlamlı farklılaştığı sonucuna ulaşılmıştır. Çocukluk çağı travmaları ile kaçınma yönelimli kimlik arasında pozitif ilişki, bilgi yönelimli kimlik arasında negatif ilişki bulgulanmıştır. Buna karşın çocukluk çağı travmaları ile norm yönelimli kimlik arasında anlamlı bir ilişki bulunmamıştır. Benzer olarak çocukluk çağı travmaları ile benliğin ayrımlaşması arasında negatif yönlü anlamlı ilişki bulgulanmıştır. Benliğin ayrımlaşması ile kaçınma ve norm yönelimli kimlik arasında negatif ilişki, bilgi yönelimli kimlik arasında pozitif ilişki bulunmuştur. Çocukluk çağı travmalarının kaçınma yönelimli kimlik stilini pozitif, bilgi yönelimli kimlik stilini ise negatif ve anlamlı olarak yordadığı buna karşın çocukluk çağı travmalarının norm yönelimli kimlik stilini anlamlı olarak yordamadığı sonucuna ulaşılmıştır. Yine çocukluk çağı travmalarının benliğin ayrımlaşmasını negatif ve anlamlı olarak yordadığı elde edilen sonuçlar arasındadır. Ek olarak benliğin ayrımlaşmasının kaçınma ve norm yönelimli kimlik stilini negatif, bilgi yönelimli kimlik stilini ise pozitif ve anlamlı olarak yordadığı sonucuna ulaşılmıştır. Araştırmada çocukluk çağı travmalarının kaçınma yönelimli kimlik stilini pozitif bir şekilde yordadığı, bununla birlikte benliğin ayrımlaşmasının bu etkiyi azaltıcı anlamlı bir kısmi aracılık etkisi üstlendiği anlaşılmıştır.In this study, it is aimed to reveal the mediating role of differentiation of self in the relationship between childhood traumas and identity styles. This research is a relational study based on the descriptive survey model, which is one of the quantitative research methods. The research was carried out with a total of 665 participants, 365 women and 300 men, aged between 18-25. Personal information form, Childhood Trauma Scale, Identity Style Scale-5 and Differentiation of Self Scale were used. Independent Groups T-Test, One-Way Analysis of Variance for Unrelated Samples, Kruskal-Wallis H Analysis, Pearson Correlation Test, Simple Linear Regression Analysis and Path Analysis were used in the analysis of the data. The Mann-Whitney U Test and the Bonferroni Test, one of the Post-Hoc techniques, were used to determine the source of the significant difference. With the research, it was concluded that the differentiation of self participants differed significantly according to age, gender, sibling birth order, education level, perceived parental attitude and perceived future status. With the research, it was concluded that the identity styles of the participants differed significantly according to the sibling's birth order, education level, university field, parental union, perceived parental attitude and perceived future status. A positive relationship was found between childhood traumas and avoidance-oriented identity, and a negative relationship was found between informational-oriented identity. On the other hand, no significant relationship was found between childhood traumas and norm oriented identity. Similarly, a negative significant relationship was found between childhood traumas and differentiation of self. There was a negative relationship between differentiation of self and avoidance and norm oriented identity, and a positive relationship between informational oriented identity. It was concluded that childhood traumas predicted avoidance oriented identity style positively and Information oriented identity style negatively and significantly, whereas childhood traumas did not significantly predict norm oriented identity style. Again, it is among the results obtained that childhood traumas predicted the differentiation of self negatively and significantly. In addition, it was concluded that differentiation of self predicted avoidance and norm oriented identity style negatively, and informational oriented identity style positively and significantly. In the study, it was understood that childhood traumas positively predicted avoidance-oriented identity style, however, differentiation of self assumed a significant mediating effect reducing this effect.