Solid Pankreas Kitlelerinde Eus-fna Biyopsi Etkinliğinin İncelenmesi

Abstract

Amaç: Solid pankreas kitleleri tetkik yöntemlerindeki ilerleme ve daha sık kullanılmasıyla mesleki pratiğimizde daha sık karşılaştığımız bir klinik durumdur. Hastanemizde bu kitlelerin tanısında son yıllara kadar transabdominal ultrasonografi eşliğinde biyopsi kullanılmaktaydı. Dünyada endoskopik ultrasonografi eşliğinde ince iğne aspirasyon (EUS-FNA) biyopsisi 1990'lı yıllardan beri, hastanemizde ise 2015 sonrasında başarıyla yapılmaktadır. Bu çalışmada solid pankreas kitlelerinde hastanemiz pratiğinde uygulanan, transabdominal US eşliğinde pankreas kitle biyopsisi ile EUS-FNA yöntemiyle yapılan biyopsilerin yeterliliğini ve tanısal etkinliğini karşılaştırmak amaçlanmıştır. Materyal-Metod: Bu çalışma, 2018-2023 yılları arasında solid pankreas kitlesi nedeniyle Ondokuz Mayıs Üniversitesi Tıp Fakültesi Gastroenteroloji Bilim Dalı Endoskopi Ünitesi'ne başvuran ve EUS-FNA yapılan (Grup 1), Radyoloji Anabilim Dalı Girişimsel İşlem Ünitesi'ne başvuran ve transabdominal US eşliğinde pankreas biyopsisi yapılan (Grup 2), 18 yaş ve üzerindeki hastaların klinik, laboratuvar, biyopsi teknikleri, kullanılan malzemelerin özellikleri ve histopatolojik verilerinin retrospektif incelenmesiyle, istatistiksel analizler ise SPSS v21 yazılımı kullanılarak yapılmıştır. Bulgular: EUS-FNA ile biyopsi alınan 312 hasta ve girişimsel radyoloji tarafından trucut biyopsi alınan 41 hasta çalışmaya dahil edilmiştir. Grup 1 hastalarının % 60,6'sı, grup 2 hastalarının ise % 53.7'si erkektir (p >0.05). Yaş ortalamaları grup 1 ve 2'de sırasıyla 64,27±12,69 ve 67,46±11,74 yıl saptanmıştır (p > 0.05). Her iki grupta da en sık saptanan başvuru şikayetleri karın ağrısı ve sarılık iken en sık görülen komorbid hastalıklar hipertansiyon ve diyabetes mellitustur. Lezyon lokalizasyonu daha çok pankreas baş kısmında saptanırken lezyonlar EUS-FNA grubuna göre US-BX grubunda daha büyük saptanmıştır (30,52±15,06 mm vs 39,91±14,93 mm), (p<0.05). EUS-FNA yayma, hücre bloğu, yayma veya hücre bloğu olarak değerlendirildiğinde biyopsi yeterliliği (sırasıyla %85.6, %84.0, %90.4) ve tanısal doğruluğu (sırasıyla %94 , %88,9 , %96,8) yayma veya hücre bloğunda daha yüksek bulunmuştur. Biyopsi yeterliliğini etkileyen faktörlere bakıldığında EUS-FNA iğne çapları (22G vs 25G), iğne batırma sayısı, biyopsi yapılan lokalizasyon (mide vs duodenum) ve lezyon çapı yönünden fark saptanmamıştır. Hücre bloğu grubunda biyopside ip belirtisi olan hastalarda biyopsi yeterliliği daha yüksek bulunmuştur (%84,94 vs %75,25), ancak istatistiki anlamı yoktu. US-BX grubunda iğne çapı ve lezyon lokalizasyonuna göre biyopsi yeterliliğinde fark görülmemiştir. Sonuç: Solid pankreas kitlelerinin tanısında EUS-FNA ve transabdominal US eşliğinde gerçekleştirilen biyopsiler yüksek tanısal doğruluğa sahiptir. Zor lokalizasyondaki veya perkütan ulaşılamayan lezyonlarda da EUS-FNA'in tanısal doğruluğu yüksek bulundu. EUS-FNA iğne çapı, biyopsi yapılan lokalizasyon, iğne batırma sayısı ve lezyon çapına göre biyopsi yeterliliğinde fark saptanmadı. Biyopsi yeterliliği ve tanısal doğruluk yayma veya hücre bloğuna göre yapıldığında daha yüksek olduğundan hem yayma hem de hücre bloğu için örnek alınmalıdır. Anahtar Kelimeler: Solid pankreas kitlesi, EUS-FNA, transabdominal ultrasonografi, biyopsi, pankreas kanseri.Aim: Solid pancreatic masses are a clinical condition that we encounter more frequently in our professional practice with the advancement in diagnostic methods and their more frequent use. In our hospital, transabdominal ultrasonography-guided biopsy was used in the diagnosis of these masses until recent years. Endoscopic ultrasonography-guided fine needle aspiration (EUS-FNA) biopsy has been successfully performed in the world since the 1990s and in our hospital since 2015. In this study, we aimed to compare the adequacy and diagnostic efficacy of transabdominal US-guided pancreatic mass biopsy and EUS-FNA biopsy in solid pancreatic masses in our hospital practice. Materials and Methods: This study was conducted by retrospectively analyzing the clinical, laboratory, biopsy techniques, characteristics of the materials used, and histopathological data of patients aged 18 years and older who were admitted to Ondokuz Mayıs University Faculty of Medicine, Gastroenterology Department Endoscopy Unit and underwent EUS-FNA (Group 1) and who were admitted to Radiology Department Interventional Procedure Unit and underwent transabdominal US-guided pancreatic biopsy (Group 2) between 2018 and 2023 due to solid pancreatic mass, and statistical analyses were performed using SPSS v21 software. Results: The study included 312 patients who underwent biopsy by EUS-FNA and 41 patients who underwent trucut biopsy by interventional radiology. 60.6% of group 1 patients and 53.7% of group 2 patients were male (p > 0.05). The mean ages were 64.27±12.69 and 67.46±11.74 years in groups 1 and 2, respectively (p > 0.05). The most common presenting complaints in both groups were abdominal pain and jaundice, while the most common comorbid diseases were hypertension and diabetes mellitus. Lesion localization was mostly in the head of the pancreas and lesions were larger in the US-BX group compared to the EUS-FNA group (30.52±15.06 cm vs 39.91±14.93 cm), (p<0.05). When EUS-FNA was evaluated as smear, cell block, smear or cell block, biopsy adequacy (%85.6, %84.0, %90.4 , respectively) and diagnostic accuracy (%94 , %88.9 , %96.8 , respectively) were higher in smear or cell block. Regarding the factors affecting biopsy adequacy, there was no difference in EUS-FNA needle diameter (22G vs 25G), number of needle insertions, biopsy location (stomach vs duodenum) and lesion diameter. In cell block group biopsy adequacy was found to be higher in patients with rope signs on biopsy (84.94% vs 75.25%), but it was insignificant. In the US-BX group, there was no difference in biopsy adequacy according to needle diameter and lesion localization. Conclusion: EUS-FNA and transabdominal US-guided biopsies have high diagnostic accuracy in the diagnosis of solid pancreatic masses. The diagnostic accuracy of EUS-FNA was also high in difficult localization or percutaneously inaccessible lesions. There was no difference in biopsy adequacy according to EUS-FNA needle diameter, biopsy localization, number of needle insertions and lesion diameter. Since biopsy adequacy and diagnostic accuracy are higher when performed according to smear or cell block, both smear and cell block samples should be obtained. Keywords: Solid pancreatic mass, EUS-FNA, transabdominal ultrasonography, biopsy, pancreatic cancer