Amasya Yazma Eser Kütüphanesi 1883 Numaralı Mecma'u'l Felekiyyât Yazmasının Minyatürleri

Abstract

Çalışmada incelenen Amasya Yazma Eser Kütüphanesi 05 Ba 1883/1 Numaralı Mecma'u'l Felekiyyât, Şeyh Seyyid Siyâhî mahlaslı Derviş Muhammed tarafından 18. yüzyıl sonlarında Osmanlı Türkçesi ile kaleme alınan astroloji konulu minyatürlü bir yazmadır. Eserde hurûf ilmi esas alınarak harflerin remizlerine dikkat çekilmiş ve belli tarihlerde gerçekleşmesi muhtemel olaylara dair tahminlerde bulunulmuştur. Metinler bablara ayrılarak numaralandırılmıştır. Bablardan önce ay menzili, yıldız (gezegen), mizaç, harf, burç ve esmâ ile suret olarak adlandırılan işaretlere yer verilmiştir. Bu bilgiler ve bablar arasına ise minyatürler yerleştirilmiştir. Astroloji konulu eserin minyatürleri de astrolojik unsurlar olarak kabul edilen burç, gezegen ve melek tasvirlerinden oluşmaktadır. Mecma'u'l Felekiyyât minyatürleri tanıtılarak, bu minyatürler ilk kez sanat tarihi açısından bu çalışmada ele alınmıştır. Yapılan çalışma ile Mecma'u'l Felekiyyât isimli eserde yer alan astrolojik içerikli tasvirler Sanat Tarihi metodolojisi çerçevesinde incelenmiştir. Söz konusu tasvirlerin tanımlanmasına geçmeden evvel konuyu daha anlaşılır kılmak üzere eserin ihtiva ettiği konular hakkında ayrıntılı açıklamalarda bulunulmuştur. Eserde bulunan 52 minyatürün tamamı kataloglanarak, astroloji konulu diğer bazı el yazmalarının minyatürleriyle karşılaştırılıp değerlendirmeye tabi tutulmuş ve birtakım tespitler ortaya konmuştur. Anahtar Sözcükler: Şeyh Seyyid Siyâhî, Minyatür, Astroloji, Burç, Gezegen.Majma'al-Falaqiyat number 05 Ba 1883/1 that examined in this study, located in Amasya Manuscript Library, it is a manuscript with miniatures written in Ottoman Turkish by Derviş Muhammed, who was called Şeyh Seyyid Siyâhî, in the late 18th century. In this manuscript, attention was drawn to the signs of the letters based on the science of huruf and predictions about the events that are likely to happen on certain dates are made. The texts are numbered by dividing them into sections named bab. Before these sections, ranges of the moon, star (planet), temperament, letter, horoscope and the names of God and signs called figures are included. Miniatures are placed between this information and chapters. Miniatures the manuscript on astrology, consist of sign of zodiac, planet and angel depictions, considered astrological elements. Majma'al-Falaqiyat miniatures were demonstrate and these miniatures were examined for the first time in this study in terms of art history. With this study, the astrological descriptions inside the manuscript called Majma'al-Falaqiyat were examined within the Art History methodology. In order to make the subject more understandable before proceeding to the definition of the mentioned depictions, detailed explanations were made about the subject included in the work. All 52 miniatures in the manuscript were cataloged and compared with some other manuscripts on astrology, the results were evaluated and some determinations were made. Key Words: Şeyh Seyyid Siyâhî, Miniature, Astrology, Signs of Zodiac, Planet.