Kutadgu Bilig’de Farkındalık

Abstract

Farkındalık, öğrenme sürecinde yer alan önemli kavramlardandır.Öğrenmekte olan birey öğrenme sürecinde çok fazla bilgiden kendisinegöre anlam ve değer taşıyanları belirler, alır, düzenler, kendi eksikliklerinive yeterliliklerini tanır, kendi düşünsel süreçlerinin farkında olur.Araştırmaya konu olan Kutadgu Bilig adlı eser dinî, ahlaki, hukuki,sosyal, siyasi gibi birçok değer barındırması bakımından oldukçaönemlidir. Çalışmada Kutadgu Bilig’deki “farkındalık” kavramınınaraştırılması ve hangi açılardan ele alındığının tespit edilmesiamaçlanmıştır. Çalışmada Kutadgu Bilig’deki betimsel araştırma yöntemikullanılmıştır. Çalışmanın örneklemini Kutadgu Bilig oluşturmaktadır.Eserin öğüt kitabı niteliği taşıması ve devlet bilgisi, dostluk, doğruluk,liyakat, aile hayatı, akıl ve bilgi gibi değerlerin eserde çok fazla yer alması;bu konularda farkındalık oluşturulması örneklem olarak KutadguBilig’in seçilmesinde rol oynamıştır. Araştırmada veri toplama tekniğiolarak yazılı materyallerin incelenmesi sebebiyle doküman incelemesimetodu kullanılmıştır. Elde edilen veriler, betimsel analiz yöntemiyleçözümlenmiştir. Çalışmada farkındalık ile ilgili verilere ilişkin bir çerçeveoluşturmuştur.Eldeedilenbulgularıntanımlanmasıveyorumlanmasından sonra araştırmanın sonuçları ortaya konulmuştur.Çalışmada, farkındalık kavramının; dikkat etmek, fark etmek, sezmek,bilinçli olmak gibi anlamlara geldiği ifade edilmektedir. Açıklamalardanyola çıkılarak, farkındalık kavramının geniş bir yapıya sahip olduğunusöylemek mümkündür. Dikkat edilen, sezilen, fark edilen birçokkonunun farkındalık başlığı adı altında ele alınabileceği ortaya çıkmıştır.Kutadgu Bilig’de farkındalık konusuyla ilişkilendirilebilecek birçok beyittespit edilmiştir. Çalışmada, beyitlerin numaraları, beyitler veaçıklamaları ifade edilmeye çalışılmıştır. Yapılan bu çalışmanın hemeğitimcilerehemdearaştırmacılarakaynakoluşturabileceğidüşünülmektedir.